Bugün büyük popülerlik kazanan ve hem sporcular hem de body building ile ilgilenen çok sayıda kişi tarafından kullanılan protein tozları, kullanıldıkları alanda sağladıkları avantajlarla öne çıkıyor. Özellikle günlük besin programı içerisinde, ihtiyacı olan protein miktarını karşılamak konusunda zorluk yaşayanlara büyük kolaylık sağlayan protein tozu; zamanlamanın yanı sıra daha birçok faydasıyla tercih edilen bir ürün.
Hemen Protein Tozlarını Keşfet! >
Proteinin vücuttaki görevi
Protein, genel anlamda vücudun birçok işlevinin yerine getirilmesinde rol oynayan bir etken madde. Tükettiğimiz çok sayıda gıdanın içeriğinde bulunan protein, yeterli miktarda tüketildiğinde vücutta başlıca dokuların ve organların fiziksel bütünlüğünün sağlanması görevini üstlenir. Sıkı bir ağırlık çalışması sonrasında hasar gören kas dokusunun iyileştirilmesi ve yeni kas dokusunun oluşturulabilmesi için vücut proteine ihtiyaç duyar. Bu ihtiyaç yeterli oranda protein alımıyla karşılandığı taktirde, vücut şekillendirme olarak tabir ettiğimiz süreç başlar. İlk paragrafta da işaret ettiğimiz üzere, özellikle body building ile ilgilenenlerin protein tozu kullanmasında önemli etken de budur. Çünkü antrenman öncesinde ve sonrasında sıvılarla karıştırılarak kullanılan protein tozu, kas gelişimini hızlandırmayı sağlar.
Protein tozunun oluşturulmasında yararlanılan çeşitli kaynaklar bulunsa da bunların arasında en yaygın olanı whey ve kazein protein tozları. Her ikisi de süt ürünlerinden elde edilen bu protein tozları, bahsettiğimiz üzere saymakla bitmeyen faydalara sahip olmasına karşın doğal olarak her bünyede benzer etkisi olan ürünler değil. Özellikle konu “süt” gibi birçok kişinin duyarlılığa sahip olduğu bir gıda olunca, protein tozu kullanımına başlamadan önce dikkatli olmakta fayda var. Zira başta alerjik reaksiyon olmak üzere çeşitli yan etkilerle karşılaşabilmek mümkün.
Protein tozu ve alerjik reaksiyon ilişkisi
İnsan bünyesi, kişinin parmak izi gibi tamamen eşsiz bir yapıya sahiptir. Temel olarak aynı etnik kökenden ve soydan gelen kişiler sıklıkla benzer metabolizma özelliklerine sahiptir ancak yine de farklı etkenler karşısında, farklı reaksiyonlarla karşılaşılabilir. İnsanların herhangi bir madde veya çeşitli dış etkenlere karşı gösterdiği farklı şiddetlerdeki geçici fiziksel reaksiyonlara “alerji” adı verilir. Alerjik reaksiyon, vücudun herhangi bir noktasında etki gösterebileceği gibi genele yayılan bir yapıda da ortaya çıkabilir.
Günümüzde gıda alerjisi, alerjik reaksiyonlar arasında ilk sırada yer alan bir tür. Herhangi bir gıdanın tüketilmesinden sonra vücutta beklenmeyen bir reaksiyon (kızarıklık, şişlik, morarma, nefes darlığı vb.) görülüyorsa o halde ilgili gıdaya karşı alerjinizin olduğu düşünülebilir.
Gıda alerjisi
Gıda alerjisinin kaynağı olarak karşımıza çıkan besinler arasında ilk sırada süt ve süt ürünleri yer alır diyebiliriz. Haliyle bu bağlamda konunun asıl noktası olan protein tozuna ve protein tozuna bağlı alerjiye ulaşmış oluyoruz. Whey ve kazein protein tozları süt ürünlerinden elde edilir. Bu ikili arasında en sık alerjik reaksiyon ile karşılaşılan tür ise wheydir. Whey proteini, süt ürünü olduğundan eğer süt ürünlerine karşı metabolizmanızın defans geliştirmesi söz konusuysa bazı belirtiler ile karşılaşabilirsiniz. Yalnızca süt ürünleri değil eğer sütün içerdiği laktoz maddesine karşı intoleransınız varsa bu durumda da yine yan etkiler görebilmeniz mümkün. Bu nedenlerle whey protein içeren herhangi bir ürün (protein tozu, protein bar vb.) kullanmadan önce içindekiler bölümünü dikkatlice okumanız ve eğer bu besin takviyesi içinde alerjik reaksiyon gösterdiğiniz bir bileşen varsa ürünü kullanmaktan kaçınmanız önerilir.
Alerjik reaksiyon
Alerjik reaksiyon, vücudun bir dış etkeni düşman olarak algılamasıyla ortaya çıkar. Yani bağışıklık sistemi, yabancı ve zararlı olarak algıladığı etkene karşı anında savaş açma haline girer. Burada etken madde vücuda girmemiş olmasına rağmen reaksiyon da söz konusu olabilir. Yani siz daha whey protein tozu ambalajınızı açar açmaz, tozlu alanı solumak veya tozla temas etmek gibi bir temasa geçtiğiniz anda cildinizde reaksiyonla karşılaşabilirsiniz. Öte yandan bu şekilde bir dermatolojik belirti görmeseniz de ürünü kullandıktan hemen sonra ağız ve çevresinde tahriş ve şişlik görülebilir. Dahası kullanımı sürdürecek olursanız reaksiyon organları ve dokuları da olumsuz yönde etkileyebilir.
Özet olarak
Son olarak protein tozu ve alerjik reaksiyona total bir bakış atacak olursak dikkat etmeniz gereken iki temel husus olduğunu belirtmemiz gerekir. Bunlardan ilki kullanmayı düşündüğünüz protein tozunu mutlaka kaliteli ve ilgili sertifikalara sahip bir markadan seçmeniz. Kaliteli protein tozu markalarının, özellikle çeşitli alerjik reaksiyonlara neden olabilecek maddelerden arındırılmış ürünleri bulunuyor. Eğer alerjik bir bünyeye sahipseniz ve protein tozu kullanmayı düşünüyorsanız bu markaların ürünlerine göz atabilirsiniz. İkincisi ise hangi markanın, hangi ürününü kullanıyor olursanız olun mutlaka ürünün içindekiler bilgilerini incelemeniz. Bildiğiniz bir alerjiniz varsa, bu alerjiye neden olabilecek herhangi bir içeriğin bulunduğu ürünleri kullanmaktan kaçının. Alerjinin yanı sıra laktoz intoleransınız varsa, laktozsuz protein tozu alarak su veya meyve suyu ile karıştırarak kullanın.
